از دو طریق شهادت و اقرار قابل اثبات است. حال آنكه در بعضی از مواردی كه دادگاه حكم به رجم زانی را صادر كرده است، از راه علم قاضی اثبات شده. آیا علم قاضی در این مورد می تواند مورد استناد قرار بگیرد، اگر اینطور است براساس كدام قانون؟
متاسفانه برخی حقوقدانان مساله علم قاضی را پیش می کشند. در قانون مجازات اسلامی و همچنین فقه امامیه، در بحث اثبات علم قاضی مطرح نشده است. یعنی یك اقرار داریم و یك شهادت .
اما برخی از قضات متاسفانه بر اساس ماده 105 قانون مجازات اسلامی كه می گوید:حاكم شرع می تواند هم در حق الله و هم در حق الناس به علم خودش استناد كند» به استناد به علم خودشان حكم به رجم می دهند.
جالب است، علی رغم آنكه فقها و قانون مجازات اسلامی در مبحث در مقام بیان بوده اند و علم قاضی را به عنوان یكی از ادله مطرح نمی كنند باز هم برخی قضات استناد به آن را در مبحث هم مطرح می كنند.
در واقع اگر قرار باشد همان ضوابط شرعی و همان مرّ قانون مجازات اجرا شود، شاید اصلا یك مورد هم نشود یی كه حد آن رجم است را اثبات كرد.
" علم " در اینجا به چه معناست؟ برای قاضی چند نوع علم مطرح شده و در این موارد كدام یك از آنها مورد استناد قرار می گیرد؟
در آیین امور كیفری و كلاً حقوق شكلی، جرایم با یكی از این ادله اثبات می شوند: یكی اقرار است، دیگری شهادت است، سوم قسامه و مبحث دیگر علم قاضی است.
به طور كلی دو نوع علم وجود دارد: یكی علم "شخصی قاضی" است. به عنوان مثال قاضی می گوید: من شنیدم، من دیدم و. و علم دیگر ،"علم نوعی" است. اما آن علمی كه می تواند در محاكم مورد استناد قرار بگیرد آن "علم نوعی" است.
علم نوعی، علمی است كه از برآیند بررسی پرونده به دست می آید. یعنی قاضی می گوید من با توجه به آن شواهد و قرائن، اقناع وجدانی پیدا كرده ام. بخشی از این قرائن براساس نظریه كارشناسی به دست می آید، بخشی هم با توجه به انعكاس دفاعیات متهم و مسایلی كه طرفین مطرح می كنند صورت جلسه می شود و از برآیند این مسایل قاضی به علم می رسد. بنابراین وقتی ما در اینجا از علم قاضی صحبت می كنیم، منظور علم دیداری و شنیداری و حسی قاضی نیست.
برای اقناع وجدانی و علم قاضی مواردی از جمله نظریه كارشناسی و. نیاز است، با توجه به اینكه اصولا برای اثبات شهادت و اقرار معتبر هستند، آیا خود این مراحل كارشناسی وجاهت قانونی دارند؟
دادگستری روز چنین نیازی دارد. این یك ایراد نیست، ما نمی توانیم همان سیستمی كه در زمان صدر اسلام بوده را پیاده كنیم؛ دادگستری روز ایجاب می كند ما پلیس قضایی و پلیس علمی داشته باشیم و. ایرادی از این نظر نیست.
وبلاگ بستام
علم ,قاضی ,كه , ,استناد ,اثبات ,علم قاضی ,قانون مجازات ,با توجه ,توجه به ,به علم ,قانون مجازات اسلامیمنبع
جرم آدمربايي و مخفي كردن ديگري
شهرستان کنارک به روایت تصویر
قانون مجازات اسلامی مصوب بهمن1390همراه با ترمینولوژی حقوقی
دل
چقدر سخته
بـــــــی تــــو
پــــریشـــــــــانم